📅 16 czerwca 1454 r. Kazimierz Jagiellończyk, doceniając zasługi miasta w wyswobodzeniu się spod krzyżackiego panowania i oddanie się pod opiekę władcy polskiego, wystawił pierwszy z przywilejów dla Gdańska. W latach 1454-1466 toczyła się wojna trzynastoletnia między Polską a zakonem krzyżackim. Przywilej ten nadawał miastu wszystkie czynsze pobierane przez Krzyżaków oraz ich młyny na terenie Starego i Młodego Miasta. Gdańsk zyskał także wówczas Osiek, tereny po byłym zamku krzyżackim, należące kiedyś do Zakonu spichlerze oraz tereny ziemskie na Mierzei Wiślanej, Żuławach Steblewskich i wielu wsi na Wyżynie Gdańskiej. W zamian król zastrzegł dla siebie i swoich następców prawo do polowania na tych ziemiach i zobowiązał Gdańszczan do wypłacania rocznego czynszu w wysokości 2000 florenów. Domagał się także udzielania co roku trzydniowej stancji dla siebie i swojego orszaku oraz wybudowania w tym celu dworu i spichlerza na królewskie zboże. "Przywileje kazimierzowskie" wpłynęły na losy polityczne, gospodarcze i społeczne miasta. Dzięki tym dokumentom Gdańsk wszedł w okres swojej największej świetności, stając się najbogatszym miastem Rzeczypospolitej i największym portem nad Bałtykiem.
Muzeum Gdańska wydało publikację poświęconą przywilejom króla Kazimierza Jagiellończyka. Dokumenty na język polski przełożył i omówił dr Marcin Grulkowski. Wydawnictwo inicjuje nową serię „Źródła do dziejów Gdańska”. Zawiera aneks z pełną edycją wspomnianych dokumentów oraz ich pierwszym całościowym tłumaczeniem na język polski.
Fot. Archiwum Państwowe w Gdańsku